09 jun Hoe zichtbaar ben jij op je werk?
Met tranen in haar ogen geeft ze toe het moeilijk te vinden om nee te zeggen tegen haar collega. Ik sta voorin de trainingsruimte en loop naar haar toe. Ze schetst een voorbeeld: “Mijn contract zegt dat ik 28 uur werk, maar ik moet flexibel inzetbaar zijn. Ik werk over het algemeen deze 28 uur verdeeld over 6 dagen, want ik mag maar één vaste vrije dag aangeven. Maar toch word ik bijna elke zaterdag gevraagd door mijn collega’s een dienst over te nemen. En ik doe het elke keer. Maar het wordt me teveel.” Ze pakt een zakdoekje uit haar tas en snuit haar neus.
Ken je eigenwaarde(n)
Als trainer van de Leefstijl Academie werk ik in diverse zorgorganisaties en zie ik bij medewerkers veel emotie wanneer het gaat om werkdruk en stress. Bij een van deze organisaties zijn we na onderzoek een passend vitaliteitstraject gestart. De aanleiding? Hoog ziekteverzuim en hoog verloop. Eén onderdeel van het traject is een workshop Persoonlijk Leiderschap voor alle extramurale medewerkers.
In deze workshops gaan we in gesprek over persoonlijke waarden, om hier vervolgens aan vast te houden en het bijpassende gedrag eraan te koppelen. Dit betekent invloed vergroten op onderdelen in je leven die je belangrijk vindt, maar ook grenzen stellen om de juiste balans te houden. Uit een recent onderzoek van universiteit Twente blijkt dat wanneer je je persoonlijke waarden kent en de bijbehorende keuzes maakt, je tot 60% meer levenskwaliteit ervaart. Ze stelde vast dat mensen die waardengericht leven zichzelf meer accepteren, betere relaties hebben en meer grip op het leven ervaren. Focus aanbrengen op hetgeen je belangrijk vindt geeft energie, en vormt daarmee het medicijn tegen een mentaal uitgeblust gevoel – een belangrijk signaal van burn-out klachten.
Ik stel haar de vraag waarom ze elke keer toch toegeeft. “Nou, wat moet er dan met de cliënten gebeuren, die kan ik toch niet laten zitten? En… als ik nee zeg, dan zadel ik een collega met het probleem op die ook veel gewerkt heeft.” Een paar van haar collega’s uit hetzelfde team zitten naast haar en schrikken van deze bekentenis. En één van deze geeft toe: “ik vraag jou altijd, omdat ik weet dat je altijd ja zegt…” En het valt stil…
‘Wat is het allerbelangrijkst in jouw leven?’
Met deze vraag start ik elke workshop Persoonlijk Leiderschap want dát is waar het om draait. Onderwerpen als gezondheid, gezin, werk, ontspanning en rust komen steevast voorbij. Terwijl je deze column leest, zal je ongetwijfeld ook iets in gedachten hebben. Maar als ik je nu eens vraag om heel kritisch naar je agenda te kijken. Hoeveel tijd heb jij dan de afgelopen week aan dit onderwerp besteed? Te veel, te weinig, precies goed? Veel mensen, en zeker diegene die veel stress ervaren, komen tot de conclusie dat er altijd te weinig tijd is voor deze dingen. Je ‘moet’ immers veel toch? En alles wat we moeten, slokt onze tijd op. Of heb je toch een keuze? Invloed op je eigen agenda? Door vast te houden aan de waarden die jij belangrijk vindt, en vanuit daar jouw keuzes te maken, zal je prioriteit maken van datgene wat jij echt belangrijk vindt.
De opdrachten leidden ertoe dat balans een belangrijke waarde is voor deze medewerker. Nadat ik de laatste opdracht heb uitgelegd – formuleer een experiment voor jezelf waar je de komende periode mee aan de slag gaat – zie ik haar druk schrijven. Haar plan? “De eerstvolgende 10 keer dat ik gevraagd wordt, om extra te werken zeg ik nee. In plaats daarvan ga ik de komende zaterdagen iets doen wat me plezier geeft met de mensen die ik erg belangrijk vind”.
Doordat de medewerker in het voorbeeld ja bleef zeggen, leek het alsof zij, als persoon, onzichtbaar werd voor haar collega’s. Dit vraagt natuurlijk aandacht van teamleiders. Maar de zichtbaarheid kwam op het moment dat zij een grens voor zichzelf aangaf en dit deed voor iets wat zij belangrijk vindt. Zij zette haar waarden centraal. Maar hoe zit het bij jou?
Hoe zichtbaar ben jij?