26 mei Kanarie in de mijn
Op mijn vraag naar de hoogte van ziekteverzuim van zijn organisatie, keek de bestuurder zorgelijk. Hij dacht iets van 9 procent. Maar als ik even had, dan keek hij even in zijn Excel sheet, deze had hij zojuist ontvangen van zijn personeelsfunctionaris. Het was nog erger dan hij dacht. 12,5 procent medewerkers die thuis waren gebleven omdat het werk waar ze ooit vol overtuiging voor hadden gekozen hun teveel was geworden. Het werk was de plek waar ze weg konden blijven. Thuis kan dat niet en daar vragen gezinsleden ook om aandacht. De bestuurder had wel een gevoel dat het erg was maar dit cijfer had hij niet zien aankomen.
Ziekteverzuim binnen zorgorganisaties is een plaag
Het Excelsheet verschafte hem duidelijkheid. Duidelijkheid over de laatste fase van een proces binnen zijn organisatie. Verzuim! By the way, in deze specifieke casus betrof het concreet 412 personen in verzuim. Zijn zorgbedrijf bestond uit 3300 medewerkers dus tel maar uit. 412 x ca 40k aan loonkosten= ruim 16miljoen aan euro’s, daarbij is de misgelopen productie en de extra werkbelasting op collega’s nog niet meegenomen. Maar is er niet een moment voordat het Excelsheet bij HRM en bestuurders de alarmbellen doen rinkelen? Immers de 412 bedachten niet vandaag dat het niet meer ging. Dat ze thuis moesten blijven. Uiteraard zijn er in deze 412 ook ziektegevallen die als gevolg van ziekte, breuken en blessures niet in de gelegenheid zijn te werken. Maar in dit voorbeeld was het uitval vooral en met name een gevolg van burn-out en mentale overbelasting. Binnen zorgorganisaties een ware plaag. Immers de vraag neemt toe, de beschikbaarheid van werknemers neemt af en het gevaar voor overbelasting van hen die werken is groot.
Een hoog ziekteverzuim is meer regel dan uitzondering
Waren er geen eerdere signalen die wellicht niet in Excel passen maar die meer de menselijke maat van samenwerking toebehoren? Een kanarie in de mijn die aanslaat, de alarmbellen laat rinkelen en actie onderneemt wanneer er signalen zijn van overbelasting en draagkrachtproblemen? Of is de gehele werkvloer zo druk met de operatie dat men het zicht op elkaar heeft verloren? Deze casus is geen uitzondering in de zorg. Een hoog ziekteverzuim is meer regel dan uitzondering.
Uiteraard is het niet eenvoudig om de huidige arbeidsmarkt problemen op te lossen, want als er geen mensen zijn dan zijn ze er niet. Maar hen die wel elke dag met volle overgave hen belangrijke zorgwerk uitvoeren lopen het gevaar om in de burn-out valkuil te stappen als ze er louter alleen voor staan. Een antwoord kan zijn dat er op de werkvloer mensen worden opgeleid die leren alert te zijn op signalen van ziekteverzuim. De vitaliteitscoach. Aan tafel met collega’s, in gesprekken rond het werk en in de onderlinge contacten is de vitaliteitscoach de kanarie in de mijn. Deze heeft de taak signalen te benoemen en collega’s te beschermen voor dreigend uitval. Of het management preventief te informeren en tot stappen te bewegen. De vitaliteitscoach is niet een baan maar een taak net zoals een BHV-er ook geen baan is maar een taak op de momenten dat er een calamiteit is.
Preventie is noodzaak
De vitaliteitcoach als preventie collega die niets heeft met een Excel registratie, maar die in gesprek gaat met de collega die al drie weekenden extra heeft gewerkt en nu weer de verantwoordelijkheid voelt er één te gaan werken. De vitaliteitscoach grijpt in en heeft het mandaat andere te vragen deze collega uit de wind te houden. Juist om deze collega aan het werk te houden i.p.v. te wachten tot deze uitvalt. Uitvalt omdat het thuisfront ook na drie extra weekenden begint te klagen waardoor de balans tussen werk en privé zoek is. Om van rust na werken nog maar te zwijgen. De vitaliteitscoach is opgeleid deze signalen te interpreteren, er vragen over te stellen, het gesprek aan te gaan en actie te ondernemen.
Stel we snoepen 5% van dat Excel sheet af we nemen de enorme kosten van het verzuim nog even in herinnering. Is de investering van een opleiding van de vitaliteitcoach dan niet een economische noodzaak? Of wacht u liever op de cijfers van HRM?